Ik heb het gevoel dat de fysieke boekwinkels steeds meer op elkaar gaan lijken.
(De e-commerce-winkels deden dat al.)
Ze zijn vaak groot en er staan veel tafels met stapels boeken.
Maar zitplaatsen om te lezen zijn er nauwelijks en adviesmogelijkheden zijn maar beperkt beschikbaar.
Bovendien gedraagt het publiek zich nogal stereotiep.
De mensen lopen langs de stapels boeken, weten na lang kijken niet wat ze moeten kopen, worden dan moe en kopen maar wat en gaan vervolgens naar een restaurant.
Heeft u deze indruk ook? En zo ja, wat is er dan aan de hand?
Misschien dat bovenstaande beschrijving van de 'moderne' boekwinkel een beetje gechargeerd is. Maar ik neem aan dat u toch wel enkele van de genoemde aspecten herkent.
Het karakter van de boekhandel is in de loop van de tijd veranderd. Vroeger ging het om een plek waar men gedegen advies kon krijgen en waar men de boeken rustig kon bekijken en inzien. Tegenwoordig is het een plek waar alleen diegene die al zo ongeveer weet wat hij of zij wil kopen verstandig kan kiezen. De anderen blijven dolen en komen hoogstens thuis met een impulsaankoop.
Die aankoop wordt vervolgens ongelezen op een goed zichtbare plek neergelegd om een belezen en bijdetijdse indruk te maken.
Mogelijk is ook deze beschrijving wat gechargeerd, maar ook nu is die beschrijving - volgens mij - gedeeltelijk waar.
Ik wil dat graag onderbouwen met twee onderzoeken, namelijk:
- met een onderzoek naar het belang van toptitels van KVB Boekwerk
(KVB Boekwerk is een kennis- en innovatieplatform van de boekensector.)
- met een onderzoek naar de bestsellermarkt van Stichting Lezen
(Stichting Lezen stimuleert het lezen bij kinderen en jongeren.)
Het verslag van KVB Boekwerk bevat een in de wiskunde beroemde grafiek: de zogenaamde Lorenzkromme.
Als ex-wiskundeleraar kan ik het niet nalaten die aan u te laten zien.
De Lorenzkromme hiernaast heeft een sterke bolling, wat betekent dat weinig boektitels zorgen voor veel afzet: 43% van de afzet is afkomstig uit 1% van de titels, 55% uit 2% van de titels en 83% uit 10% van de titels.
Voorbeelden van die 1% bestsellers in het jaar 2020 zijn:
- De zeven zussen: De zevende zus van Lucinda Riley.
(Het best verkochte boek met 300.000 exemplaren.)
- De jongen, de mol, de vos en het paard van Charlie Mackesy .
(Het best verkochte kinder- en jeugdboek met 234.000 exemplaren.)
Overigens: dit kinderboek valt in negatieve zin op door het gebrek aan woorden en een 'verhaal'. Het is niet veel meer dan een serie tekeningen.
Dit is geen boek voor leesbevordering, maar voor kijkbevordering.
U kunt deze grafiek vergroten door erop te klikken
Het verslag van Stichting Lezen begint dan ook - in overeenstemming met de Lorenzkromme - als volgt.
'De boekenmarkt is in sterke mate een bestsellermarkt, waarin weinig titels voor veel afzet zorgen.'
En daarmee hebben we meteen een antwoord op de vraag 'Wat is er aan de hand?'
Het lijkt er verdacht veel op dat de bestsellermarkt door de boekenbranche bewust gecreëerd wordt om de afzet te verhogen.
De marketing is sterk gericht op het stimuleren van impulsaankopen en leidt daarmee automatisch tot een bestsellermarkt.
Maar uit het oogpunt van 'leesbevordering' is dit bijzonder slecht. De lezer krijgt niet alleen een beperkter aanbod gepresenteerd, maar kiest uit dat aanbod ook nog vaak 'de aangeprezen bestseller'. En dat is best vaak een lege reclamehuls.
Een voorbeeld van zo'n reclamehuls is het hierboven genoemde boek De jongen, de mol, de vos en het paard van Charlie Mackesy.
Maar ook bijv. de Boomhutreeks van Andy Griffiths en Terry Denton is louter het product van slimme marketingcampagnes.
Waar blijft in dit geheel het belang van het kind?
Als je dit artikel ook waardevol voor een ander vindt, deel het dan via de social-media-knoppen in de footer.
En als je op de hoogte wilt blijven van nieuwe blogs, volg mij dan op Twitter via de knop: